Enerji Odaklı Stratejik Ortaklık: Türkiye, İtalya ve Libya Arasında Yeni Süreç

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe’nin katılımıyla İstanbul’da gerçekleşen toplantı, üç ülke arasında enerji odaklı stratejik bir ortaklığın temelini attı. Bu yeni süreç, Avrupa’nın enerji güvenliğine katkı sağlarken, Kuzey Afrika ile Doğu Akdeniz arasında stratejik bir enerji köprüsü kurulmasına olanak tanıyacak. Türkiye’nin bu süreçte hedefi, Akdeniz’de enerji etkisini artırarak Avrupa’nın enerji güvenliğinde önemli bir role sahip olmaktır.

Doğu Akdeniz Hamlesi

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Libya Ulusal Petrol Kurumu (NOC) arasında Haziran 2025’te imzalanan sismik araştırma mutabakatı, Türkiye’nin Doğu Akdeniz stratejisinde dönüm noktası olarak kabul ediliyor. Anlaşma, Libya açıklarında dört deniz bloğunda yaklaşık 10 bin kilometrekarelik alanda araştırma yapılmasını öngörüyor. Türkiye, teknik kapasitesi sayesinde daha hızlı ve ekonomik sonuçlar elde etmeyi amaçlıyor.

Yeni Projeler Gündemde Olabilir

İtalya, Ukrayna krizi sonrasında enerji bağımlılığını azaltmak için Kuzey Afrika’ya yöneldi. Eni enerji devi ile Libya NOC arasında 2023’te imzalanan 8 milyar dolarlık doğal gaz anlaşması ve Cezayir ile yapılan boru hattı iş birliği bu yöndeki adımlardan sadece bazılarıdır. Üçlü iş birliğiyle İtalya, Avrupa’ya enerji taşımacılığında merkezi bir konumda olmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda enerji lojistiği, boru hatları ve LNG terminalleri gibi yeni projelerin hayata geçirilmesi beklenmektedir.

Rekabetten İş Birliğine

Türkiye ve İtalya’nın Libya’da rekabetten iş birliğine dönüşmesi, Doğu Akdeniz’deki güç dengesini değiştirebilir. Türkiye, Avrupa enerji güvenliği açısından kritik bir rol üstlenmeyi hedeflerken, Libya ekonomik toparlanmayı hızlandırmak için enerji kaynaklarını verimli kullanmayı amaçlıyor. Üçlü iş birliği aynı zamanda Libya’nın uluslararası alandaki konumunu da güçlendirmektedir.

Hedef 2 Milyon Varil

• Libya, beş yıl içinde günlük petrol üretimini 2 milyon varile çıkarmayı planlamaktadır. Ülke gelirlerinin büyük bir kısmını oluşturan enerji sektörü, yeni keşifler ve yabancı ortaklıklarla büyümeyi hedeflemektedir.

Madencilikte Yeni Yatırım Fırsatı

• Libya, otuzdan fazla mineralin keşfedildiği madencilik sahalarını yatırımcılara açmıştır. Türk ve İtalyan şirketlerine çağrıda bulunan Libya yönetimi, altyapı ve doğal kaynak geliştirme projelerinde iş birliği için kamu-özel ortaklıklarının kapılarını açmıştır. Türk firmalarının tecrübesi, bu süreçte önemli bir avantaj sağlamaktadır.